top of page

Hoofdstuk 2:
'Freelance tips'

Tips voor freelance professionals in de creatieve industrie

Laten we beginnen met de basic tips. De snelle hints en tricks waarvoor je bent gekomen als zelfstandige professional. ​

​

Tip 1:

Geloof in jezelf. Voor getalenteerde mensen zoals jij zijn er altijd freelance opdrachten in onze markt. Hoe belabberd de economie ook is. 

​

Tip 2:

Word tekstschrijver. Copywriters zijn namelijk zeldzaam. Voor tikgeiten is er twee keer zoveel freelance opdrachten als voor designers, illustrators, art directors of fotografen. 

​

Tip 3:

Begin je net? Vraag dan een beetje flexibiliteit van je eerste klanten. Vraag of ze jouw factuur een tikkie sneller willen betalen dan die van andere freelancers. En leg ook uit waarom: als startende freelancer helpt dit om een financiële buffer op te bouwen. Zodra de zaken lopen, hoef je dit natuurlijk niet meer te doen. 

Cover van boek 'Vogelvrij' ontworpen door Fabian Schulting

Tip 4:

Open nieuwe spannende deuren met een no cure no pay voorstel. Dit kan nieuwe opdrachten opleveren en zorgt ervoor dat zaken gaan lopen. Bied opdrachtgevers aan om een dagje gratis voor ze te werken. Met als voorwaarde dat ze je de volle mep betalen als de klus naar alle tevredenheid is afgerond. En als je Tip 1 goed hebt gelezen, dan weet je dat je altijd zult worden uitbetaald. No cure no pay is niet alleen slim voor beginnende freelancers. Het blijft de rest van je vrije bestaan handig. Om je te verdiepen in nieuwe technieken en nieuwe markten. En om jezelf te verkopen aan nieuwe opdrachtgevers. 

Illustratie van een creatieve freelancer die ergens gratis komt werken. Zij wil dus niet betaald worden door haar opdrachtgever.

Tip 5:

Doe nooit een gratis proefopdracht. Je werkt niet voor niets. Bij een proefopdracht verwachten opdrachtgevers – in tegenstelling tot no cure no pay - dat je een eerste klus volledig gratis doet. Dus ook als de opdracht naar tevredenheid is afgerond. Pas na deze klus kun je dan misschien - heel misschien - betaalde opdrachten krijgen van de opdrachtgever. Het is vaak een truc van klanten om mensen gratis voor ze te laten werken. En als je Tip 1 goed hebt gelezen, dan weet je dat je je niet meer hoeft te bewijzen. Je bent een getalenteerde, professionele freelancer. En aan dat mooie werk van je mag best een mooi prijskaartje hangen. 

​

​Tip 6:

Stap in een Broodfonds om je arbeidsongeschiktheid te dekken. Het is een slimme manier om vrijheid te behouden zonder dure verzekering. Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen kosten namelijk klauwen met geld. En als je het nodig hebt, zal je zien dat de verzekeraar er alles aan doet om niet uit te hoeven keren. Het Broodfonds is een perfect alternatief. Kijk anders even op www.broodfonds.nl En de bijeenkomsten van je Broodfonds zijn meteen slimme netwerkevenementen. Daar krijg je de kans om andere leuke zelfstandig professionals te spreken.

Illustratie van een designer die met een gebroken been in bed ligt en toch probeert te werken op haar laptop.

Tip 7:

Freelancers rekenen nooit reiskosten. Wat je wel kan doen is het verwerken in je tarief. Zonder dat de klant dit ziet natuurlijk. Dus als een ver van je bed klant belt, ga dan onderhandelen en geef 'm dan een wat hoger tarief door. 

​

Tip 8:

Bied tijdens de lunch aan om mee te betalen. Dit kan bijdragen aan het opbouwen van relaties met collega's en netwerken. 

Vrije vogels worden niet voor niets freelunchers genoemd. Vooral voor vaste werknemers is het een doorn in het oog als je voor hun neus het laatste gekookte eitje gratis inpikt. 9 van de 10 keer hoef je niet mee te betalen, maar door het aan te bieden stel je je in ieder geval een stuk minder Hollands op. 

​

Tip 9:

Regel persoonlijk contact met creatief directeuren. Door je netwerk te vergroten, zorg je voor meer nieuwe opdrachten. Mailen, bellen, appen... het heeft allemaal geen zin zolang ze je nog niet hebben gezien. Opdrachtgevers willen weten wat voor vlees ze in de kuip hebben. Met een real life meeting claim je een permanent plekje in hun gedachten. Struin dus alle borrels, festivals en evenementen af. Zorg voor voldoende visitekaartjes. En stap op je potentiële nieuwe klanten af.  

​

Tip 10:

Doe bij een pitch (een competitie om een bepaalde klant of opdracht binnen te halen) niet te veel water bij de wijn. Je opdrachtgever besluit om de pitch aan te gaan, niet jij. Dus trap niet in constructies waarbij je alleen bij het winnen van de pitch uitbetaald krijgt.   

Illustratie van een freelancer die gezellig aan de lunchtafel zit bij haar opdrachtgever. Ze kletst met de collega's van het bedrijf.

Tip 11:

Zet 50% van je verdiende geld opzij voor btw aangifte en een financiële buffer. Het is heel verleidelijk om al dat geld meteen uit te geven, maar hou je in. Je zult je buffer hard nodig hebben tijdens het ondernemerschap. 

​

Tip 12:

Voer gesprekken. Ga lunchen, koffiedrinken, borrelen, steengrillen met elke andere freelancer die ook maar iets voor jou kan betekenen. Een freelancer waar je misschien een keer mee wilt samenwerken, een freelancer die klusjes aan jou kan doorgeven als hij of zij zelf niet beschikbaar is en freelancers die je nog veel meer tips en tricks kunnen geven dan wat in dit lesprogramma staat. Connecten op LinkedIn is niet genoeg. Je moet aan elkaar ruiken voordat je met elkaar kunt werken. Netwerken en je laten inspireren zijn cruciaal voor het freelance ondernemerschap.

​

Tip 13:

Vorm geen vaste huwelijken of teams met andere freelancers. Kies voor vrijheid. Flexibiliteit is een belangrijke kwaliteit als eigen baas. Sommige tekstschrijvers willen uitsluitend samenwerken met hun lievelings-vormgever. Zo'n echtverbintenis beperkt je kansen. Alleen heb je meer kans op werk. Je kan dan een breed scala aan opdrachten oppakken. En het is bovendien veel leuker en inspirerender om voor andere klussen steeds met een andere freelancer vreemd te gaan.   

Illustratie van freelancers op een netwerkborrel gezellig met elkaar te praten.

Tip 14:

De freelancer heeft geen overwerk- of weekendtarief. Als je niet in de avonduren of in het weekend wilt werken, zeg dat dan gewoon tegen je opdrachtgever. Maar ga 'm niet voor het blok zetten met een hoger tarief voor freelance opdrachten in het weekend. 

​

Tip 15:

Kom op tijd. Een open deur voor de meeste freelance professionals. Maar voor veel opdrachtgevers nog steeds een reden om te klagen. Op tijd komen laat zien dat je verantwoordelijk bent.

​

Tip 16:

Ruim je troep op. Zitten je klussen erop? Zorg dan dat je je werkplek netjes achterlaat. Freelancerommel is voor veel opdrachtgevers een reden om je niet meer in te huren. 

​

Tip 17:

Maak een online portfolio. Dit helpt je om freelance opdrachten te presenteren en nieuwe opdrachtgevers aan te trekken. Met een portfolio kan iedereen zien wat je hebt gemaakt. En klanten zien wat ze aan je hebben. Ververs ook regelmatig je portfolio. Je bent zo goed als je laatste werk. Dus laat dat recente werk ook zien. Daarbij heb je trouwens het recht om alles wat je hebt gemaakt voor je opdrachtgever op je eigen portfolio te zetten. Ook al beweren sommige klanten van niet, je mag jezelf profileren met jouw geleverde diensten. Dit geldt natuurlijk alleen voor geproduceerd werk. Afgekeurde teksten, ontwerpen die nog gedrukt moeten worden of ruwe ideetjes die nooit het daglicht zullen zien, moet je nooit op je portfolio zetten. 

Illustratie van een freelancer die een grote bende heeft gemaakt van zijn werkplek. Met proppen papier, stiften, lege kopjes koffie, afgekloven appel, leeg lunchbord, verpakkingen van snacks.

Tip 18:

Declareer alles als bedrijfsonkosten, van uitgaven voor kantoorartikelen tot relatiegeschenken. Bewaar bonnetjes van lunches, uitjes, etentjes, kantoorartikelen, relatiegeschenken enzovoorts. En declareer het allemaal als bedrijfsonkosten bij de belasting. Je kunt zo gek niet bedenken wat je kunt declareren. Alles van IKEA voor de inrichting van je werkplek. Drank en cadeaus als relatiegeschenken. En kaartjes, postzegels, papier en tijdschriften als kantoorartikelen. 

​

Tip 19:

Schrijf je niet in bij een agent. De toegevoegde waarde van agenten is voor de ondernemende freelancer is erg klein. De freelancer die eigen baas wil zijn, kiest voor vrijheid en sterk in zijn of haar schoenen staat heeft geen agent nodig. 

​

Tip 20:

Schrijf je in bij een agent. De toegevoegde waarde van agenten is groot voor een freelancer die zich wil focussen op creatieve opdrachten. Zoals een visualiser, illustrator, fotograaf of regisseur. Ook als je als expat besluit in Nederland te gaan werken, is een agent vrij handig om je de weg te wijzen. Verder is een agent ook slim voor de freelancer die een tikje introvert en onzeker is. 

Illustratie van een freelancer die heel netjes zijn administratie doet.

Tip 21: 

Word nooit ziek. Met een vast contract kun je wel ‘ns een weekje met griep of een maandje met een gebroken poot op bed liggen. Als freelancer betekent dit meteen dat er geen geld binnenkomt. Vrije vogels moeten dus iets beter op zichzelf letten dan loonslaven. Knoop je jas dicht, doe een das om en blijf uit de buurt van extreme sports.

​

Tip 22:

Kom altijd met een lach binnen bij je opdrachtgever. Hij heeft je namelijk hard nodig en hoopt dat jij z'n probleem op kunt lossen. Hij zit dus niet te wachten op negativiteit of op een freelancer die z'n eigen problemen komt ventileren. 

​

Tip 23:

Verras je opdrachtgever. Elke keer opnieuw. Geef 'm niet alleen datgene wat ie van je verwacht bij de opdracht, maar geef 'm ook iets extra's. Overrompel 'm met je talent. 

Illustratie van een opdrachtgever die erg blij is met het extra werk wat zijn freelancer hem geleverd heeft.

Tip 24:

Laat je ego thuis. De realiteit is dat als mensen niet met je willen werken, je veel minder opdrachten krijgt.

​

Het allerbelangrijkste dat je voor elkaar moet krijgen als freelancer, is dat mensen met je willen werken. Je klanten moeten vrienden van je worden. Je moet een fijne relatie met ze opbouwen. 

Als freelancer heb je een andere machtsverhouding met de trafficers en accountmensen waarmee je werkt: je bent nu afhankelijk van ze. En als het ze niet bevalt, dan is vandaag meteen je laatste dag.  

​

Dit betekent natuurlijk niet dat je niet eigenwijs mag zijn, of niet kritisch moet kijken naar opdrachten, briefings of processen. Dat moet je altijd zijn. Om het beste werk te kunnen leveren en om je creatieve geweten niet in de steek te laten.

​

Maar boven alles geldt, dat reclamebureaus altijd een freelancer inhuren om een probleem op te lossen. Meer nog dan in vaste dienst. Want vaak word je als freelancer ingeschakeld als er een noodsituatie is.

​

De kans is groot dat je werkt op een briefing waar intern al een paar teams op zijn stukgelopen. Of een klus die ineens last minute is binnengekomen. Of waar een klant eerder al voorstellen voor heeft afgekeurd. Als jij dan vervolgens binnenkomt met je reclame-ego en even gaat roepen dat de briefing kut is en de strateeg moet worden opgehangen, dan hebben ze er ineens een probleem bij. En dat is niet waarom ze iemand inhuren.

​

Door je ego binnen de perken te houden en een prettige tijdelijke collega te zijn, vergroot je enorm de kans dat je nog ‘ns teruggevraagd wordt.

Illustratie van een arrogante freelancer. Die duidelijk neerkijkt op zijn opdrachtgever en op de collega's waarmee hij gaat samenwerken.

Tip 25:

Kom niet stoned of dronken binnen bij een klant. Dat werkt niet. 

​

Tip 26:

Leg net zoveel liefde en aandacht in je factuur als in je werk. Laat zien dat je een professional bent die verantwoordelijk omgaat met facturen. 

​​

Tip 27:

Wil je op de freelance markt? Stel je freelancesprong in het diepe even zes maanden uit. Dit geeft je tijd om je expertise en vaardigheden verder te ontwikkelen. En je kunt je optimaal voorbereiden met visitekaartjes, online portfolio, belasting, KvK, netwerken en alle andere shizzle. 

​

Tip 28:

Zet bij zelfpromotie niet jezelf, maar je talent centraal. Gepassioneerd werk trekt de meeste mensen aan.

 

Tip 29:

Blijf groeien. Blijf je vaardigheden ontwikkelen. Blijf je skill-set opbouwen. Blijf investeren in nieuwe technieken en volg alle ontwikkelingen op de voet. 

Illustratie een masterclass waarbij een groep jongvolwassen creatieven aandachtig luistert naar een spreker.

Ga naar hoofdstuk 3:
"De voordelen van freelancen"

Ga terug naar de overzichtspagina met alle hoofdstukken.

bottom of page