top of page

Gids voor het schrijven van een creatieve rationale

Hoe verdedig of presenteer je jouw concepten of teksten zonder er zelf bij te zijn? Schrijf een ijzersterke rationale.

Cover van het boekje 'Verleiden met een Dialoog' met lessen voor copywriters
Rationale

Rationale

Geen communicatiemiddel, maar wel een belangrijk wapen voor copywriters om hun voorstellen voor communicatiemiddelen te presenteren aan de klant. Vooral als je zelf niet aanwezig kunt zijn bij de presentatie. 

​

De rationale staat ook wel bekend als ‘creatieve verantwoording' of ‘creatieve onderbouwing'. Een rationale is een document dat je meelevert bij de tekst die je hebt geschreven.

 

In dit document geef je aan waarom je bepaalde keuzes hebt gemaakt en waarom jij denkt dat deze keuzes de tekst succesvoller of beter zullen maken.

​

Het maken van een rationale is niet verplicht. Je zult zelf – of met je collega's – in moeten schatten of je een dergelijk document nodig hebt om je tekst te verkopen aan de klant. Een rationale is bijvoorbeeld handig als je je tekst niet zelf kunt presenteren. Als de tekst via een mailtje naar de klant gaat of gepresenteerd wordt door een collega van je, dan is een rationale zeker de moeite waard.

Als tekstschrijver ben je de geestelijk vader van de tekst. Je bent dan ook enorm belangrijk bij het verkopen van de tekst aan de klant:

​

Jij weet als geen ander waarom je bepaalde woorden of formuleringen hebt gebruikt. Jij weet als geen ander waarom je bepaalde informatie wel of niet hebt verwerkt. Jij weet als geen ander waarom je een bepaalde tone of voice hebt gebruikt in je tekst. Jij weet als geen ander waarom je hebt gekozen voor een bepaalde leesstructuur of voor een bepaalde creatieve verleidende dialoog. Jij weet als geen ander waarom je tekst zo goed werkt voor de doelgroep.

Beeld je in hoe jij jouw tekst van de communicatiemiddelen zou presenteren aan de opdrachtgever. En beeld je ook in welke kritische vragen je eventueel zou kunnen krijgen. Zodat je daar in je rationale alvast een antwoord op kunt geven.

 

Je rationale moet zodanig in elkaar zitten, dat het je tekst kan verkopen aan de opdrachtgever zonder tussenkomst van jezelf of van een collega. Je rationale en je tekst moeten samen de klant kunnen overtuigen.

 

De opbouw van een rationale staat niet vast. De ene tekstschrijver gebruikt drie regels, de ander drie A4’tjes en weer een ander maakt een complete slideshow om het verhaal toe te lichten.

Illustratie van een copywriter die haar werk presenteert aan haar klant
Rationale

Zo schrijf je een creatieve rationale vanuit de strategie van de marktkoopman.

1. Laat zien wat je in huis hebt

 

Marktkoopman: Hij legt zijn producten overzichtelijk in zijn kraampje, benadrukt de kwaliteit en laat soms klanten het product aanraken of proeven. Hij kent elk detail van zijn aanbod.

 

Copywriter: Presenteer je copy en concepten met zorg. Laat duidelijk zien wat je hebt gecreëerd en geef inzicht in de details. Bijvoorbeeld: "Deze zin trekt direct de aandacht omdat hij inspeelt op het pijnpunt van de doelgroep."

​

2. Weet wie er voor je kraam staat


Marktkoopman: Hij stemt zijn verkooppraatje af op de behoeften en interesses van de klant die voor hem staat. Een ouder stel overtuigt hij anders dan een jongere met haast.


Copywriter: Stem je rationale af op de klant of opdrachtgever. Als je bijvoorbeeld werkt voor een start-up, benadruk dan hoe je copy helpt om een frisse, disruptieve indruk te maken. Bij een corporate klant leg je de nadruk op betrouwbaarheid en consistentie.

​

3. Gebruik overtuigende voorbeelden


Marktkoopman: Hij gebruikt demonstraties of anekdotes: "Zie hoe scherp dit mes blijft, zelfs na het snijden van een tomaat!"

 

Copywriter: Onderbouw je keuzes met voorbeelden uit de copy: "Deze call-to-action is specifiek gekozen omdat hij urgentie creëert zonder opdringerig te zijn." Gebruik ook data of vergelijkbare succesvolle cases als bewijs.

Marktkoopman maakt praatje met vrouw van middelbare leeftijd.
Rationale

4. Maak het persoonlijk


Marktkoopman: Hij creëert een band door klanten direct aan te spreken: "Wat zoekt u precies? Ik heb iets perfects voor u.


Copywriter: Maak je rationale persoonlijk door te laten zien dat je de klant begrijpt: "Ik weet dat jullie doelgroep vaak op zoek is naar snelle oplossingen, daarom heb ik gekozen voor korte, pakkende zinnen."

​

5. Weerleg twijfels direct


Marktkoopman: Hij anticipeert op bezwaren: "Twijfelt u over de prijs? Dit is de beste kwaliteit die u zult vinden, en ik geef er een garantie bij!"


Copywriter: Verdedig je keuzes proactief. Bijvoorbeeld: "Ik begrijp dat deze tone of voice wat speelser is dan jullie gewend zijn, maar dit past perfect bij de jongere doelgroep die jullie willen aanspreken."

​

6. Creëer urgentie


Marktkoopman: Hij gebruikt tijdsdruk: "Alleen vandaag 3 voor de prijs van 2!"


Copywriter: Laat zien waarom je keuzes belangrijk zijn. Bijvoorbeeld: "Deze aanpak speelt in op een actuele trend, waardoor de boodschap extra relevant is."
 

Marktkoopman geeft klant een cadeautje
Rationale

7. Vertel het verhaal achter het product


Marktkoopman: Hij vertelt hoe het product is ontstaan: "Deze kaas komt rechtstreeks van een kleine boerderij in Frankrijk."


Copywriter: Leg de strategie achter je keuzes uit: "Deze slogan is ontwikkeld om het merk te positioneren als toegankelijk en modern, wat aansluit bij de nieuwe visie."

​

8. Laat de klant voelen dat ze al iets gewonnen hebben


Marktkoopman: Hij geeft iets weg: "Proef eens, helemaal gratis. Lekker toch? Dan weet u wat u koopt."


Copywriter: Deel inzichten of kleine successen: "Dit concept is al getest in een brainstorm, en de reacties waren heel positief."

​

9. Gebruik eenvoudige taal


Marktkoopman: Hij spreekt in begrijpelijke termen: "Dit is gewoon de beste aardbei die je kunt krijgen, puur natuur."


Copywriter: Vermijd jargon in je rationale. Zorg dat je uitleg helder en toegankelijk is: "Deze zin werkt goed omdat hij direct en duidelijk is."
 

Marktkoopman praat vol passie over zijn producten
Rationale

10. Eindig met een krachtige conclusie


Marktkoopman: Hij sluit af met een dwingend advies: "Ik zeg het u, u krijgt hier geen spijt van!"


Copywriter: Rond je rationale af met een sterke samenvatting: "Deze aanpak zorgt voor een consistente merkbeleving, een duidelijke boodschap en meetbare resultaten."

​

11. Wees flexibel en luister


Marktkoopman: Hij past zijn aanbod aan als een klant met een specifieke vraag komt.


Copywriter: Sta open voor feedback. Als een klant twijfels heeft, stel je flexibel op en bied alternatieven aan zonder je oorspronkelijke keuzes volledig los te laten.

​

12. Gebruik visuele ondersteuning


Marktkoopman: Hij wijst naar een helder prijsbord of een product in de spotlight.


Copywriter: Gebruik visuals zoals mock-ups, grafieken of voorbeelden van hoe de copy wordt toegepast.

Illustratie van een hedendaagse markt in Nederland. Een klant heeft net heel veel fruit gekocht. Een andere klant is onder de indruk en kijkt nu ook vol interesse naar het kraampje

Ga naar terug hoofdstuk 5:
"Schrijven voor verschillende communicatiemiddelen"

Ga terug naar de overzichtspagina met alle hoofdstukken.

bottom of page